تابلو فرمان آسانسور به عنوان مغز متفکر سیستم آسانسور ، نقشی حیاتی در عملکرد صحیح، ایمن و بهینه آن ایفا می‌کند. این قطعه پیچیده الکترونیکی، مسئولیت پردازش تمام درخواست‌ها، کنترل حرکت کابین، نظارت بر سیستم‌های ایمنی و مدیریت تمام اجزای الکتریکی آسانسور را بر عهده دارد. در این مطلب ، با جزئیات به بررسی تابلو فرمان می‌پردازیم.
تابلو فرمان آسانسور چیست
تابلو فرمان آسانسور یک مجموعه الکترونیکی و قدرتی است که وظیفه کنترل کامل آسانسور را بر عهده دارد. این مجموعه که در موتورخانه (در آسانسورهای کششی) یا در کنار چاهک (در آسانسورهای هیدرولیک یا MRL) نصب می‌شود، مانند سیستم عصبی مرکزی برای آسانسور عمل می‌کند.
مهم‌ترین وظایف تابلو فرمان عبارتند از:
- پردازش درخواست‌ها: دریافت سیگنال از دکمه‌های احضار در طبقات (شستی‌های بیرونی) و دکمه‌های انتخاب طبقه در داخل کابین (پنل داخلی).
- کنترل حرکت و سرعت موتور: ارسال فرمان‌های لازم به موتور اصلی برای شروع حرکت، رسیدن به سرعت نامی، کاهش سرعت و توقف دقیق در سطح طبقه.
- تضمین ایمنی: نظارت دائمی بر تمام سوئیچ‌ها و سنسورهای ایمنی (که به صورت یک مدار سری به نام “سری استپ” به هم متصل هستند) مانند قفل درب‌ها، گاورنر (ترمز ایمنی مکانیکی)، پاراشوت، لیمیت سوئیچ‌های حد بالا و پایین و کلیدهای توقف اضطراری. در صورت بروز هرگونه خطا در این مدار، تابلو فرمان بلافاصله حرکت آسانسور را متوقف می‌کند.
- کنترل درب‌های کابین و طبقات: ارسال فرمان برای باز و بسته شدن درب‌ها، کنترل زمان باز ماندن و نظارت بر سنسورهای چشمی (فتوسل) و سنسورهای مجاورت یا لبه ایمنی (Safety Edge).
- مدیریت موقعیت کابین: تشخیص موقعیت دقیق کابین در هر لحظه با استفاده از سنسورها (مانند انکودر موتور یا سنسورهای مغناطیسی در چاه) و نمایش آن بر روی نمایشگرهای داخل کابین و طبقات.
- توزیع برق: تأمین ولتاژهای مورد نیاز برای اجزای مختلف مانند روشنایی کابین، فن، سیستم‌های اعلانی و مدارهای کنترلی.
- مدیریت حالت‌های خاص: کنترل آسانسور در شرایط ویژه مانند حالت آتش‌نشانی، حالت بازرسی فنی (Revision)، حالت VIP و عملیات نجات اضطراری در زمان قطع برق.
مطلب سودمند مرتبط : راهنمای تصویری و ساده همه قطعات آسانسور
انواع تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان‌ها را می‌توان بر اساس دو معیار اصلی دسته‌بندی کرد: سیستم محرکه و منطق کنترل.
1. بر اساس سیستم محرکه (Drive System):
-
تابلو فرمان دو سرعته (ACVV – Two Speed):
-
این سیستم که یک فناوری قدیمی‌تر است، از موتورهایی با دو سیم‌پیچ مجزا برای سرعت تند و کند استفاده می‌کند.
-
تغییر سرعت از تند به کند با یک شوک و ضربه محسوس همراه است که راحتی مسافران را کاهش می‌دهد.
-
مصرف انرژی بالاتری دارند و به دلیل جریان راه‌اندازی بالا، فشار بیشتری به شبکه برق و قطعات مکانیکی وارد می‌کنند.
-
امروزه استفاده از آنها بسیار محدود شده و عمدتاً در آسانسورهای قدیمی یافت می‌شوند.
-
تابلو فرمان درایودار (VVVF – Variable Voltage Variable Frequency):
-
این سیستم مدرن، رایج‌ترین نوع تابلو فرمان است. در این تابلوها از یک قطعه الکترونیکی به نام “اینورتر” یا “درایو” برای کنترل سرعت موتور استفاده می‌شود.
-
درایو با تغییر همزمان ولتاژ و فرکانس برق ورودی به موتور، یک منحنی حرکت نرم و پیوسته (شتاب‌گیری و شتاب‌کاهی آرام) ایجاد می‌کند.
-
مزایا: حرکت بسیار نرم و بدون شوک، توقف دقیق و هم‌سطح با طبقه، کاهش چشمگیر مصرف انرژی (تا ۵۰٪)، کاهش استهلاک قطعات مکانیکی و الکتریکی.
-
تابلو فرمان هیدرولیک:
-
مخصوص آسانسورهای هیدرولیک طراحی شده است.
-
به جای کنترل موتور کششی، وظیفه کنترل موتور پمپ هیدرولیک و شیرهای برقی (Solenoid Valves) را بر عهده دارد.
-
برای حرکت رو به بالا، موتور پمپ را روشن کرده و برای حرکت رو به پایین، با باز کردن شیرها، اجازه می‌دهد کابین تحت تاثیر وزن خود به آرامی پایین بیاید.
2. بر اساس منطق کنترل (Control Logic):
- تابلو فرمان رله‌ای: سیستم‌های بسیار قدیمی که منطق کنترل آنها با استفاده از تعداد زیادی رله الکترومکانیکی پیاده‌سازی می‌شد. این تابلوها حجیم، پر سر و صدا و عیب‌یابی آنها بسیار دشوار بود. امروزه منسوخ شده‌اند.
- تابلو فرمان میکروپروسسوری: تمام تابلوهای مدرن از این نوع هستند. در این سیستم‌ها، یک برد الکترونیکی مجهز به میکروپروسسور (CPU) وظیفه کنترل تمام عملیات را بر عهده دارد. این امر باعث افزایش دقت، قابلیت اطمینان، کاهش حجم تابلو و ارائه امکانات نرم‌افزاری پیشرفته می‌شود.
اجزای تابلو فرمان آسانسور
یک تابلو فرمان مدرن (VVVF) از اجزای اصلی زیر تشکیل شده است:
- برد اصلی (Main Board): مغز متفکر تابلو که شامل میکروپروسسور، حافظه و پایانه‌های ورودی/خروجی برای ارتباط با تمام اجزای آسانسور است.
- درایو کنترل سرعت (Inverter/Drive): قلب تپنده سیستم VVVF که سرعت و گشتاور موتور را کنترل می‌کند.
- کنتاکتورها (Contactors): کلیدهای الکترومغناطیسی قدرتمند برای قطع و وصل کردن مدارهای اصلی قدرت مانند مدار موتور و ترمز.
- ترانسفورماتور (Transformer): برای تبدیل ولتاژ برق شهر (380V) به ولتاژهای پایین‌تر (مثلاً 24V, 48V, 110V) جهت تغذیه مدار فرمان، روشنایی/سنسورها، ایمنی و ایزولاسیون کنترل از قدرت.
- منبع تغذیه (Power Supply): ولتاژ AC را به ولتاژ DC پایدار برای تغذیه برد اصلی و سایر قطعات الکترونیکی تبدیل می‌کند.
- کلیدها و فیوزهای حفاظتی (Circuit Breakers & Fuses): برای محافظت از مدارات در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار.
- سیستم نجات اضطراری (UPS / Blackout System): در هنگام قطع برق، با استفاده از باتری، برق مورد نیاز برای حرکت آرام کابین به نزدیک‌ترین طبقه و باز کردن درب را فراهم می‌کند.
- ترمینال‌های ورودی و خروجی: محل اتصال تمامی سیم‌های ورودی از چاه، موتورخانه و کابین به تابلو فرمان.
- نمایشگر و کیبورد: برای برنامه‌ریزی پارامترها، مشاهده وضعیت سیستم و لیست خطاها.
نحوه عملکرد تابلو فرمان آسانسور
فرآیند عملکرد یک تابلو فرمان VVVF به صورت زیر است:
- دریافت درخواست: کاربر دکمه احضار در طبقه یا دکمه مقصد در کابین را فشار می‌دهد.
- پردازش: برد اصلی درخواست را ثبت کرده و بر اساس الگوریتم کنترلی (مثلاً جمع‌کننده رو به بالا/پایین)، بهترین مسیر حرکت را تعیین می‌کند.
- بررسی ایمنی: تابلو مدار سری استپ را چک می‌کند. اگر تمام درب‌ها قفل باشند و هیچ خطای ایمنی وجود نداشته باشد، اجازه حرکت صادر می‌شود.
- فرمان حرکت: برد اصلی به درایو فرمان حرکت با جهت مشخص را ارسال می‌کند. همزمان، فرمان باز شدن ترمز مکانیکی موتور نیز صادر می‌شود.
- شتاب‌گیری: درایو به آرامی ولتاژ و فرکانس را افزایش می‌دهد تا موتور با یک شتاب نرم و کنترل‌شده شروع به حرکت کند.
- حرکت با سرعت نامی: پس از رسیدن به سرعت اصلی، آسانسور با سرعت ثابت به سمت مقصد حرکت می‌کند. تابلو به طور مداوم موقعیت کابین را از طریق انکودر یا سنسورها رصد می‌کند.
- شتاب‌کاهی و توقف: با نزدیک شدن به طبقه مقصد، تابلو به درایو فرمان کاهش سرعت می‌دهد. درایو با کاهش فرکانس، سرعت را به آرامی کم کرده و در نهایت کابین را در سطح طبقه متوقف می‌کند.
- اعمال ترمز: بلافاصله پس از توقف کامل، فرمان قطع برق ترمز صادر شده و ترمز مکانیکی موتور برای ثابت نگه داشتن کابین درگیر می‌شود.
- باز کردن درب: تابلو فرمان به اپراتور درب دستور باز کردن درب‌ها را می‌دهد. پس از مدت زمان مشخصی، درب‌ها به صورت خودکار بسته شده و آسانسور منتظر درخواست بعدی می‌ماند.
ابعاد تابلو فرمان آسانسور
ابعاد تابلو فرمان به عوامل متعددی بستگی دارد:
- نوع تابلو: تابلوهای دو سرعته معمولاً بزرگتر از تابلوهای VVVF هستند.
- توان موتور: هرچه توان (کیلووات) موتور بیشتر باشد، درایو و کنتاکتورها بزرگتر شده و ابعاد تابلو افزایش می‌یابد.
- تعداد توقف: تعداد طبقات تاثیری جزئی بر ابعاد دارد.
- وجود سیستم نجات اضطراری: وجود این سیستم و باتری‌های آن، به فضای بیشتری نیاز دارد.
- برند و طراحی: طراحی‌های مختلف از تولیدکنندگان مختلف، ابعاد متفاوتی دارند.
به طور کلی، ابعاد یک تابلو فرمان معمولی به شرح زیر است:
- ارتفاع: بین ۸۰ تا ۲۰۰ سانتی‌متر
- عرض: بین ۶۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر
- عمق: بین ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر
تابلوهای مخصوص آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) بسیار فشرده‌تر طراحی می‌شوند تا در قاب درب طبقه آخر یا فضای کوچکی در چاه آسانسور جای گیرند.
مشخصات تابلو فرمان آسانسور مناسب و با کیفیت
یک تابلو فرمان باکیفیت باید دارای مشخصات زیر باشد:
- حرکت نرم و کیفیت سفر (Ride Quality): مهم‌ترین شاخصه، ایجاد یک حرکت کاملاً نرم و بدون لرزش و شوک در هنگام شروع، توقف و تغییر سرعت است.
- قابلیت اطمینان بالا (Reliability): استفاده از قطعات باکیفیت از برندهای معتبر (درایو، برد، کنتاکتور) که منجر به کاهش خرابی و افزایش عمر مفید سیستم می‌شود.
- تطابق با استانداردها: باید کاملاً با آخرین نسخه استاندارد ملی ایران (ISIRI 6303-1) و استاندارد اروپایی (EN 81-20/50) منطبق باشد.
- سیستم عیب‌یابی پیشرفته: قابلیت ثبت و نمایش خطاها با کدهای مشخص و ذخیره تاریخچه رویدادها برای کمک به سرویس‌کار در یافتن سریع مشکل.
- مصرف انرژی بهینه: استفاده از درایوهای VVVF مدرن با قابلیت بازگشت انرژی (Regenerative) مصرف برق را به حداقل می‌رساند.
- خدمات پس از فروش و پشتیبانی فنی: تولیدکننده باید دارای شبکه پشتیبانی قوی، دفترچه راهنمای کامل و تأمین قطعات یدکی باشد.
- سیستم نجات اضطراری کارآمد: عملکرد دقیق و قابل اعتماد در زمان قطع برق یک ضرورت ایمنی است.
- سهولت در نصب و راه‌اندازی: رابط کاربری ساده برای برنامه‌ریزی پارامترها و در صورت امکان وجود رویه‌های خودکار مانند “Auto-Tune” یا “Shaft Learn”.
درایو تابلو فرمان آسانسور چیست؟
درایو (Drive) یا اینورتر (Inverter)، یک دستگاه الکترونیک قدرت است که در تابلو فرمان‌های VVVF استفاده می‌شود. وظیفه اصلی آن، تبدیل برق شبکه با ولتاژ و فرکانس ثابت (مثلاً 380 ولت، 50 هرتز) به برق با ولتاژ و فرکانس متغیر است.
با کنترل دقیق فرکانس، درایو می‌تواند سرعت چرخش موتور AC را از صفر تا سرعت نامی و بالعکس، به نرمی و با دقت بالا کنترل کند. این قابلیت، کلید دستیابی به حرکت نرم و توقف‌های دقیق در آسانسورهای مدرن است. علاوه بر این، درایوها جریان راه‌اندازی موتور را به شدت کاهش می‌دهند که باعث صرفه‌جویی در انرژی و کاهش استرس بر روی قطعات مکانیکی و شبکه برق می‌شود.
تابلو فرمان گیرلس آسانسور
تابلو فرمان گیرلس، نوع خاصی از تابلوهای VVVF است که برای کنترل موتورهای گیرلس (Gearless) یا بدون گیربکس طراحی شده است. این موتورها که از نوع سنکرون مغناطیس دائم (PMSM) هستند، راندمان بسیار بالاتری دارند.
تفاوت‌های اصلی:
- نوع درایو: درایو باید قابلیت کنترل موتورهای سنکرون را داشته باشد که نیازمند الگوریتم‌های کنترلی پیچیده‌تری است.
- الزام استفاده از انکودر (Encoder): کنترل دقیق موتور گیرلس نیازمند فیدبک لحظه‌ای از موقعیت روتور موتور است. بنابراین این تابلوها حتماً باید با یک انکودر با رزولوشن بالا (Absolute Encoder) کار کنند. این سیستم به “حلقه بسته” (Closed-Loop) معروف است.
- بهره‌وری انرژی فوق‌العاده: ترکیب موتور گیرلس و درایو مخصوص آن، بهینه‌ترین و کم‌مصرف‌ترین سیستم آسانسور موجود را ایجاد می‌کند.
- حرکت فوق‌العاده نرم: به دلیل عدم وجود گیربکس و کنترل دقیق موتور، کیفیت حرکت در این سیستم‌ها در بالاترین سطح ممکن قرار دارد.
- اندازه کوچکتر: این تابلوها اغلب برای آسانسورهای MRL (بدون موتورخانه) طراحی می‌شوند و ابعاد فشرده‌تری دارند.
تابلو فرمان میکروپروسسوری آسانسور
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، این اصطلاح به تابلو فرمانی اطلاق می‌شود که منطق کنترل آن توسط یک پردازنده مرکزی (CPU) روی یک برد مدار چاپی (PCB) اجرا می‌شود. این سیستم در مقابل سیستم‌های قدیمی رله‌ای قرار می‌گیرد.
امروزه تقریباً تمام تابلو فرمان‌های تولیدی از نوع میکروپروسسوری هستند. این فناوری امکانات زیر را فراهم می‌کند:
- انعطاف‌پذیری: برنامه‌ریزی آسان برای تعداد طبقات، سرعت‌ها و قابلیت‌های مختلف.
- قابلیت‌های پیشرفته: امکان پیاده‌سازی الگوریتم‌های پیچیده (مانند سرویس‌دهی گروهی Duplex/Triplex)، اعلام طبقات گویا، حالت‌های ویژه و…
- عیب‌یابی هوشمند: ذخیره لاگ خطاها و رویدادها برای تحلیل و رفع مشکل.
- اطمینان بالا و حجم کم: به دلیل حذف قطعات متحرک (رله) و سیم‌کشی‌های پیچیده.
تابلو فرمان آسانسور هیدرولیک
این تابلو فرمان برای کنترل سیستم‌های هیدرولیک طراحی شده و تفاوت‌های بنیادین با تابلوهای کششی دارد:
- کنترل پمپ به جای موتور کششی: وظیفه اصلی آن، کنترل موتور پمپ هیدرولیک است که فقط در زمان حرکت رو به بالا کار می‌کند.
- کنترل شیرهای برقی: حرکت رو به پایین توسط نیروی جاذبه انجام می‌شود و تابلو فرمان با کنترل دقیق باز و بسته شدن شیرهای برقی، سرعت حرکت را تنظیم می‌کند.
- روش راه‌اندازی موتور: به دلیل جریان بالای راه‌اندازی موتور پمپ، معمولاً از سیستم راه‌اندازی ستاره-مثلث (Star-Delta) به جای درایو VVVF استفاده می‌شود (هرچند سیستم‌های هیدرولیک مدرن ممکن است برای بهینه‌سازی مصرف انرژی از درایو نیز استفاده کنند).
- عدم نیاز به ترمز مکانیکی: در سیستم هیدرولیک، پس از توقف، شیرها بسته شده و ستون روغن کابین را در جای خود نگه می‌دارد و نیازی به ترمز الکترومغناطیسی روی موتور نیست.
- مدار اصلاح سطح (Re-leveling): به دلیل نشت جزئی روغن، ممکن است کابین به مرور کمی از سطح طبقه پایین‌تر بیاید. تابلو فرمان هیدرولیک به طور خودکار این افت سطح را تشخیص داده و با روشن کردن لحظه‌ای پمپ، آن را اصلاح می‌کند.
لیست خطاهای تابلو فرمان آسانسور
کدهای خطا برای هر برند و مدل تابلو فرمان متفاوت است و همیشه باید به دفترچه راهنمای فنی سازنده مراجعه کرد. با این حال، خطاها را می‌توان در دسته‌بندی‌های کلی زیر طبقه‌بندی کرد. در اینجا یک لیست از انواع خطاها آورده شده است:
جدول لیست خطاهای تابلو فرمان آسانسور
| دسته خطا | شرح خطا | دلایل احتمالی |
|---|---|---|
| خطاهای سری استپ (Safety Circuit) | مدار ایمنی باز است و آسانسور حرکت نمی‌کند. | قفل یکی از درب‌ها باز است، کلید استپ قارچی فشرده شده، گاورنر عمل کرده، سیم‌کشی مدار ایمنی قطع شده. |
| خطاهای درب (Door Errors) | درب باز نمی‌شود یا بسته نمی‌شود. | مانع فیزیکی در مسیر درب، خرابی فتوسل یا لبه ایمنی، خرابی موتور درب، مشکل در کنتاکت‌های درب. |
| خطاهای درایو (Drive/Inverter) | خطای نمایش داده شده روی خود درایو. | اضافه جریان (Over-Current)، اضافه ولتاژ (Over-Voltage)، افت ولتاژ (Under-Voltage)، گرم شدن بیش از حد (Over-Heat). |
| خطاهای حرکتی (Motion Errors) | آسانسور بیش از حد سریع یا کند حرکت می‌کند. | تنظیمات نادرست درایو، مشکل در انکودر، بار بیش از حد، مشکل مکانیکی در سیستم تعلیق. |
| خطای زمان سفر (Travel Time Out) | زمان حرکت بین دو طبقه بیش از حد مجاز طول کشیده. | گیر کردن کابین، سرعت بسیار پایین، خرابی سنسورهای شناسایی طبقه. |
| خطاهای موقعیت‌یابی (Position Errors) | تابلو موقعیت دقیق کابین را گم کرده است. | خرابی انکودر موتور، خرابی یا کثیف بودن سنسورهای چاه، قطعی سیم‌های سنسور. |
| خطاهای فاز و برق ورودی (Phase Errors) | مشکل در برق سه فاز ورودی به تابلو. | قطعی یک یا دو فاز، توالی نادرست فازها (جابجایی فازها)، افت ولتاژ شدید شبکه. |
| خطاهای داخلی برد (Internal Faults) | خطاهای مربوط به سخت‌افزار یا نرم‌افزار برد اصلی. | خرابی CPU، خرابی حافظه (E2PROM Error)، مشکل در ارتباط بین بردهای مختلف. |
| خطاهای نجات اضطراری (Rescue Faults) | مشکل در سیستم UPS. | ضعیف بودن باتری‌ها، خرابی شارژر، عمل نکردن سیستم در زمان قطع برق. |
| خطای اضافه بار (Overload) | وزن داخل کابین بیش از ظرفیت مجاز است. | سوار شدن افراد یا حمل بار بیش از حد ظرفیت. آسانسور حرکت نمی‌کند و بوق هشدار می‌زند. |
عیب یابی تابلو فرمان آسانسور
هشدار: عیب‌یابی تابلو فرمان به دلیل وجود ولتاژهای بالا (380 ولت) بسیار خطرناک است و باید فقط توسط تکنسین‌های آموزش‌دیده و مجاز انجام شود.
در ادامه یک راهنمای گام به گام برای فرآیند عیب‌یابی ارائه می‌شود:
- جمع‌آوری اطلاعات:
- مشاهده مشکل: دقیقاً چه اتفاقی افتاده است؟ (مثلاً آسانسور بین طبقات گیر کرده، درب باز نمی‌شود، به احضارها پاسخ نمی‌دهد).
- بررسی نمایشگر تابلو: کد خطا یا پیام نمایش داده شده روی LCD برد اصلی و نمایشگر درایو را یادداشت کنید.
- بررسی LEDها: وضعیت چراغ‌های LED روی برد اصلی را بررسی کنید. این LEDها معمولاً وضعیت مدار ایمنی، ورودی‌ها و خروجی‌ها را نشان می‌دهند.
- مراجعه به دفترچه راهنما:
- با استفاده از کد خطای یادداشت شده، به دفترچه راهنمای تابلو فرمان مراجعه کنید. این دفترچه علت احتمالی خطا و راه‌حل پیشنهادی را توضیح می‌دهد. این مهم‌ترین مرحله است.
- بررسی مدار ایمنی (سری استپ):
- شایع‌ترین علت توقف آسانسور، باز بودن مدار سری استپ است.
- بر روی برد اصلی، LEDهای مربوط به بخش‌های مختلف مدار ایمنی (مانند قفل درب‌ها، گاورنر، استپ ته چاه و…) را پیدا کنید.
- LED خاموش نشان‌دهنده قطعی در آن بخش است. به عنوان مثال، اگر LED مربوط به قفل درب‌ها خاموش است، باید قفل تک تک درب‌های طبقات بررسی شود.
- بررسی درب‌ها:
- درب‌ها منشأ بسیاری از مشکلات هستند. مسیر حرکت درب‌ها را برای وجود مانع فیزیکی بررسی کنید.
- عملکرد صحیح فتوسل (چشمی) و سنسور لبه ایمنی را تست کنید.
- اتصالات و کنتاکت‌های درب کابین و طبقات را بررسی کنید.
- استفاده از حالت بازرسی (Revision):
- آسانسور را در حالت بازرسی قرار دهید.
- سعی کنید با استفاده از دکمه‌های بالا/پایین روی تابلو یا جعبه رویزیون (روی کابین)، آسانسور را حرکت دهید.
- اگر حرکت کرد: مشکل احتمالاً در مدار کنترل نرمال (احضارها، سنسورهای طبقات) یا مدار درب‌ها است.
- اگر حرکت نکرد: مشکل اساسی‌تر است و به مدار ایمنی، درایو، موتور یا ترمز مربوط می‌شود.
- بررسی درایو (Inverter):
- خطاهای خود درایو را بررسی کنید. خطای Over-Current می‌تواند ناشی از یک مشکل مکانیکی (گیرپاژ) باشد. خطای Over-Voltage ممکن است به دلیل مشکل در مقاومت ترمز (Braking Resistor) باشد.
- بررسی اتصالات و سیم‌کشی:
- به دنبال سیم‌های شل شده، پایانه‌های سوخته یا کابل‌های آسیب‌دیده بگردید. تمامی ترمینال‌ها را از نظر محکم بودن بررسی کنید.
آموزش تابلو فرمان آسانسور
یادگیری و تسلط بر تابلو فرمان آسانسور نیازمند ترکیبی از دانش تئوری و تجربه عملی است. مسیرهای اصلی آموزش عبارتند از:
- دوره‌های آموزشی شرکتهای سازنده: بهترین راه برای یادگیری تخصصی یک برند خاص، شرکت در دوره‌هایی است که توسط خود آن شرکت‌ها برگزار می‌شود.
- آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای: سازمان فنی و حرفه‌ای و آموزشگاه‌های آزاد، دوره‌های جامع “نصب و سرویس آسانسور” را برگزار می‌کنند که بخشی از آن به تابلو فرمان اختصاص دارد.
- مطالعه مستندات فنی: مطالعه دقیق دفترچه‌های راهنمای نصب، برنامه‌ریزی و عیب‌یابی هر تابلو فرمان ضروری است.
- کارآموزی: بهترین روش برای کسب تجربه عملی، کار کردن به عنوان شاگرد در کنار یک تکنسین باتجربه است.
- منابع آنلاین: ویدیوهای آموزشی در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب و آپارات و عضویت در انجمن‌های تخصصی آنلاین می‌تواند به عنوان مکمل مفید باشد.
راهنمای نصب تابلو فرمان آسانسور
هشدار: نصب تابلو فرمان باید توسط نصاب حرفه‌ای و دارای صلاحیت انجام شود. برای آشنایی و به عنوان نمونه، مجموعه ویدئویی چهار قسمتی حدود 100 دقیقه ای که یکی از تولید کنندگان تابلو فرمان تولید کرده است را اینجا برای شما نمایش داده ایم. امیدواریم مفید باشد. ویدئو ها به ترتیب هستند.
استاندارد تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان به خودی خود استاندارد جداگانه ندارد، بلکه باید به عنوان بخشی از کل سیستم آسانسور، الزامات استانداردهای اصلی را برآورده کند. استانداردهای حاکم بر این حوزه عبارتند از:
- استاندارد ملی ایران ISIRI 6303-1: این استاندارد که ویرایش ملی استاندارد اروپایی EN 81-20 است، اصلی‌ترین مرجع قانونی برای طراحی، ساخت و نصب آسانسور در ایران است. تمام تابلو فرمان‌های نصب شده در کشور باید با الزامات این استاندارد مطابقت داشته باشند.
- استانداردهای اروپایی EN 81-20 و EN 81-50: این دو استاندارد به ترتیب قوانین ایمنی برای ساخت و نصب آسانسورها و قوانین طراحی و آزمون قطعات آسانسور را پوشش می‌دهند و مرجع اصلی استانداردهای ملی در بسیاری از کشورها از جمله ایران هستند.
گواهینامه تابلو فرمان آسانسور
گواهینامه نهایی توسط سازمان ملی استاندارد ایران برای کل آسانسور نصب شده صادر می‌شود، نه فقط برای تابلو فرمان. فرآیند کلی به شرح زیر است:
- انتخاب شرکت مجاز: کارفرما باید با یک شرکت دارای پروانه طراحی و مونتاژ آسانسور قرارداد ببندد. می توانید لیست شرکت های دارای پروانه را در اینجا مشاهده نمایید : لیست شرکت دارای پروانه طراحی و مونتاژ آسانسور
- نصب سیستم منطبق با استاندارد: شرکت نصاب، آسانسوری را با استفاده از قطعات استاندارد (شامل تابلو فرمان، موتور، درب و…) نصب می‌کند.
- درخواست بازرسی: شرکت نصاب از طرف کارفرما، درخواست بازرسی را در سامانه مدیریت استاندارد آسانسور ثبت کرده و یک شرکت بازرسی فنی تایید صلاحیت شده را انتخاب می‌کند.
- انجام بازرسی: بازرس فنی از طرف شرکت بازرسی، کل سیستم آسانسور را بر اساس چک‌لیست‌های استاندارد ISIRI 6303-1 به طور کامل تست می‌کند.
- صدور گواهی: در صورت عدم وجود نقص، شرکت بازرسی “گواهی ایمنی و کیفیت” را صادر می‌کند. این گواهی برای دریافت “پایان کار” ساختمان الزامی است.
بنابراین، سازنده تابلو فرمان باید محصول خود را مطابق استاندارد تولید کند تا شرکت نصاب بتواند از آن استفاده کرده و گواهی استاندارد کل آسانسور را دریافت نماید.
دوست دارید برای آسانسور خود استاندارد بگیرید؟ : چطور گواهی استاندارد آسانسور بگیریم؟ (اولیه و ادواری)
برندهای تابلو فرمان آسانسور موجود در ایران
بازار ایران میزبان تولیدکنندگان داخلی باکیفیت و همچنین برندهای معتبر خارجی است.
برندهای محبوب ایرانی:
- آرمان فراز پیمان (AFP): یکی از بزرگترین و معتبرترین تولیدکنندگان تابلو فرمان در ایران با سبد محصولات بسیار متنوع.
- آرین آسانسور: برندی شناخته‌شده با تابلوهای باکیفیت و خدمات پس از فروش گسترده.
- داتیس: از تولیدکنندگان مطرح با تمرکز بر فناوری‌های نوین.
- پار کنترل: یکی دیگر از برندهای با سابقه در بازار ایران.
برندهای معتبر خارجی:
- آرکل (Arkel): برند ترکیه‌ای که به دلیل کیفیت بالا، قیمت مناسب و رابط کاربری ساده، محبوبیت فوق‌العاده‌ای در بازار ایران دارد.
- زیلابگ (Ziehl-Abegg): برند برتر آلمانی که درایوها و سیستم‌های کنترل یکپارچه آن در پروژه‌های لوکس و پرسرعت استفاده می‌شود.
- میکرولیفت (Microlift): یکی دیگر از برندهای باکیفیت ترکیه‌ای حاضر در بازار ایران.
بهترین تابلو فرمان آسانسور
انتخاب “بهترین” تابلو فرمان به نیاز پروژه، بودجه و اولویت‌های کارفرما بستگی دارد.
- بهترین انتخاب متوازن (عملکرد و قیمت): برای اکثر پروژه‌های مسکونی و تجاری متعارف، تابلو فرمان‌های درایودار (VVVF) از برندهای معتبر ایرانی مانند آرمان فراز (AFP) یا برند بسیار محبوب ترکیه‌ای آرکل (Arkel)، بهترین گزینه هستند. این تابلوها تعادل عالی بین کیفیت، قیمت و دسترسی به خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهند.
- بهترین انتخاب برای پروژه‌های خاص: برای ساختمان‌های بلندمرتبه، آسانسورهای پرسرعت یا پروژه‌های لوکس که کیفیت حرکت و بهره‌وری انرژی در اولویت اصلی قرار دارد، استفاده از سیستم‌های کنترلی یکپارچه از برندهایی مانند زیلابگ (Ziehl-Abegg) توصیه می‌شود. البته به شرطی که واقعا اصلی باشند.
در نهایت، “بهترین” تابلو فرمان، تابلویی است که:
- توسط یک شرکت معتبر ساخته شده باشد.
- دارای پشتیبانی فنی و قطعات یدکی در دسترس باشد.
- توسط یک تکنسین ماهر و آموزش‌دیده نصب و تنظیم شود.
قیمت تابلو فرمان آسانسور
توجه: قیمت‌ها به دلیل نوسانات بازار، برند قطعات (به خصوص درایو) و امکانات تابلو متغیر هستند. بازه‌های زیر یک تخمین کلی در آذر ۱۴۰۴ است.
۱. قیمت تابلو فرمان آسانسور درایودار (VVVF)
بازه قیمتی:
- توان پایین و برندهای ارزان: حدود ۴۰ میلیون تومان
- توان متوسط و برندهای معتبر: تا ۱۵۰ میلیون تومان
- رده بالاتر: ۱۶۰ میلیون تا ۶۲۰ میلیون تومان (بیشترین قیمت مربوط به تابلو فرمان گیرلس زیلابگ ZIEHLABEGG)
این تابلوها بر اساس عوامل زیر قیمت‌گذاری می‌شوند:
- توان موتور (مثلاً 7.5kW یا 11kW)
- برند درایو
- درایوهای اروپایی/ژاپنی: گران‌تر
- درایوهای ترکیه‌ای/چینی: اقتصادی‌تر
- امکانات اضافه مثل سیستم نجات اضطراری
۲. قیمت تابلو فرمان دو سرعته آسانسور
به دلیل حذف قطعه گران‌قیمت درایو، قیمت آنها بسیار ارزان‌تر است.
بازه قیمتی: حدود ۲۵ میلیون تا ۵۰ میلیون تومان
۳.قیمت تابلو فرمان آسانسور هیدرولیک
بازه قیمتی: حدود ۴۳ میلیون تا ۷۰ میلیون تومان
به عواملی مانند:
- توان موتور پمپ
- نوع سیستم راه‌اندازی (ستاره–مثلث یا سافت استارتر) بستگی دارد.
شرکتهای سازنده تابلو فرمان آسانسور
شرکتهای تولیدکننده اصلی که در ایران فعالیت گسترده دارند عبارتند از:
- شرکت آرمان فراز پیمان (AFP)
- شرکت آریان آسانسور
- شرکت مهندسی و بازرگانی داتیس
- شرکت پار کنترل
مراکز خرید تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور یک کالای تخصصی است و در فروشگاه‌های الکتریکی عمومی یافت نمی‌شود. کانال‌های اصلی تهیه آن عبارتند از:
- خرید مستقیم از کارخانه سازنده: معمولاً برای شرکتهای بزرگ آسانسوری یا پروژه‌های با تعداد بالا امکان‌پذیر است.
- نمایندگی‌های فروش رسمی: اکثر تولیدکنندگان دارای نمایندگی‌های فروش در استان‌های مختلف هستند که اصلی‌ترین مرجع خرید برای شرکتهای آسانسوری محسوب می‌شوند.
- فروشگاه‌های بزرگ قطعات آسانسور: در شهرهای بزرگ، به خصوص تهران، مناطقی به عنوان بورس قطعات آسانسور شناخته می‌شوند.
- پلتفرم‌های آنلاین تخصصی: برخی وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های اینترنتی نیز به صورت تخصصی در زمینه فروش قطعات آسانسور از جمله تابلو فرمان فعالیت می‌کنند.
امیدواریم این راهنما توانسته باشد مفید باشد و خرید بهتری را برای شما رقم بزند.
بدون دیدگاه