احتمالا برای شما سوال پیش آمده که رویزیون آسانسور چیست ؟ در این مطلب این موضوع را بررسی میکنیم . آسانسورها به عنوان یکی از حیاتی‌ترین و پیچیده‌ترین تجهیزات در ساختمان‌های مدرن، نیازمند نگهداری، بازرسی و تعمیرات دقیق و منظم هستند. فرآیند بازرسی و تعمیر آسانسور بدون ابزارها و حالت‌های عملیاتی خاص امکان‌پذیر نیست. یکی از مهم‌ترین این حالت‌ها، “حالت رویزیون” (Revision Mode) است که توسط ابزاری به نام “جعبه رویزیون” کنترل می‌شود. در این مقاله به طور کامل به بررسی این مفاهیم، کاربردها، مشخصات و نکات ایمنی مرتبط با آن‌ها می‌پردازیم.
بخش اول: رویزیون آسانسور چیست؟
رویزیون (Revision) در صنعت آسانسور، به مجموعه عملیات بازرسی، سرویس، نگهداری و تعمیرات فنی گفته می‌شود که توسط سرویس‌کار یا تکنسین مجاز آسانسور انجام می‌گیرد. این فرآیند برای اطمینان از عملکرد صحیح، ایمن و بهینه تمامی قطعات مکانیکی و الکتریکی آسانسور ضروری است.
اهداف اصلی رویزیون آسانسور عبارتند از:
- افزایش ایمنی: شناسایی و رفع خطرات بالقوه قبل از وقوع حادثه.
- پیشگیری از خرابی: تشخیص فرسودگی قطعات و تعویض آن‌ها پیش از آنکه از کار بیفتند و باعث توقف کامل آسانسور شوند.
- بهینه‌سازی عملکرد: تنظیم دقیق قطعات برای حرکت نرم، بدون لرزش و صدای اضافی کابین.
- افزایش طول عمر تجهیزات: نگهداری صحیح باعث می‌شود قطعات گران‌قیمت آسانسور عمر مفید بیشتری داشته باشند.
- انطباق با استانداردها: اطمینان از اینکه عملکرد آسانسور با آخرین استانداردها و مقررات ملی ساختمان مطابقت دارد.
عملیات رویزیون شامل بررسی مواردی چون سیستم تعلیق (سیم بکسل‌ها)، سیستم ترمز ایمنی (پاراشوت)، گاورنر، موتور گیربکس، تابلو فرمان، درب‌های طبقات و کابین، ریل‌های راهنما، تراول کابل و تجهیزات داخل چاهک و موتورخانه می‌شود. انجام این بازرسی‌ها در حالت عملکرد عادی آسانسور (حالت نرمال) غیرممکن و بسیار خطرناک است. اینجاست که “حالت رویزیون” وارد عمل می‌شود.
مطالب سودمند و مرتبط :
- آسانسور چطور کار می‌کند ؟ راهنمای تصویری قطعات آسانسور
- همه چیز در مورد سرویس آسانسور + چک لیست + هزینه
- محاسبه گر آنلاین هزینه سرویس آسانسور
بخش دوم: حالت ریویزیون در آسانسور (Revision Mode) چیست؟
حالت رویزیون یک مد عملیاتی ویژه و غیرخودکار در سیستم کنترل آسانسور است که به تکنسین اجازه می‌دهد کنترل مستقیم و دستی حرکت کابین را به دست بگیرد. وقتی آسانسور در این حالت قرار می‌گیرد، تمام درخواست‌های احضار از طبقات و دکمه‌های داخل کابین غیرفعال می‌شوند و آسانسور تنها به دستوراتی که از طریق جعبه رویزیون صادر می‌شود، پاسخ می‌دهد.
ویژگی‌های کلیدی حالت رویزیون:
- کنترل دستی: تکنسین می‌تواند با فشردن دکمه‌های مخصوص، کابین را با سرعت بسیار پایین به سمت بالا یا پایین حرکت دهد.
- سرعت محدود و ایمن: سرعت حرکت کابین در حالت رویزیون طبق استانداردها به مقدار بسیار کمی (معمولاً بین 0.3 تا 0.63 متر بر ثانیه) محدود می‌شود تا تکنسین بتواند با ایمنی کامل روی سقف کابین بایستد و اجزای داخل چاه را بازرسی کند.
- غیرفعال شدن حالت نرمال: کلیه سیستم‌های عملکرد اتوماتیک آسانسور از مدار خارج می‌شوند. این کار از حرکت ناگهانی و پیش‌بینی‌نشده کابین جلوگیری می‌کند.
- اولویت ایمنی: بسیاری از مدارهای ایمنی اصلی آسانسور (مانند میکروسوئیچ‌های پاراشوت و گاورنر) در این حالت نیز فعال باقی می‌مانند تا در صورت بروز خطر، سیستم را متوقف کنند.
فعال‌سازی حالت رویزیون معمولاً از دو نقطه امکان‌پذیر است:
- از روی کابین: توسط کلید تعبیه‌شده روی جعبه رویزیون.
- از تابلو فرمان: در برخی سیستم‌ها، کلیدی در تابلو فرمان اصلی نیز برای این کار وجود دارد.
استاندارد حکم می‌کند که وقتی کلید رویزیون روی کابین فعال است، کلید داخل تابلو فرمان باید غیرفعال باشد و برعکس (اولویت با کلیدی است که در موقعیت خطرناک‌تر یعنی روی کابین قرار دارد).
بخش سوم: جعبه رویزیون آسانسور چیست ؟ (Revision Box) یا جعبه کارکد
جعبه رویزیون که با نام جعبه کارکد نیز شناخته می‌شود، یک واحد کنترلی کوچک است که معمولاً روی سقف کابین آسانسور نصب می‌شود. این جعبه، ابزار اصلی تکنسین برای کنترل آسانسور در حالت رویزیون است. بدون این جعبه، انجام بازرسی‌های دقیق و تعمیرات داخل چاه آسانسور عملاً غیرممکن است.
کارایی و وظایف اصلی جعبه رویزیون:
- فعال‌سازی حالت رویزیون: مهم‌ترین قطعه روی این جعبه، یک کلید گردان (Selector Switch) است که دو حالت دارد: نرمال (NORMAL) و رویزیون (REVISION). با قرار دادن این کلید روی حالت رویزیون، کل سیستم کنترل آسانسور به مد دستی تغییر وضعیت می‌دهد.
- کنترل جهت حرکت: دکمه‌های فشاری مجزا برای حرکت کابین به سمت بالا (UP) و پایین (DOWN) روی جعبه وجود دارد. این دکمه‌ها به صورت “لحظه‌ای” (Momentary) عمل می‌کنند؛ یعنی کابین تنها تا زمانی حرکت می‌کند که دکمه فشرده نگه‌داشته شود.
- دکمه مشترک (COMMON): برای افزایش ایمنی، حرکت کابین مستلزم فشردن همزمان دکمه جهت (بالا یا پایین) و یک دکمه مشترک (که گاهی با نام COM یا ENABLE مشخص می‌شود) است. این طراحی از حرکت تصادفی کابین در اثر فشرده شدن ناخواسته یکی از دکمه‌ها جلوگیری می‌کند.
- توقف اضطراری (Emergency Stop): یک دکمه بزرگ قرمزرنگ که معمولاً به شکل قارچی طراحی می‌شود (استپ قارچی)، برای قطع فوری برق مدار فرمان و توقف کامل آسانسور در شرایط اضطراری روی جعبه تعبیه شده است. این دکمه پس از فشرده شدن در حالت قفل باقی می‌ماند و برای آزادسازی باید آن را چرخاند یا کشید.
- تأمین روشنایی و برق: جعبه رویزیون معمولاً دارای یک پریز برق استاندارد (برای استفاده از ابزارهای برقی مانند دریل یا لامپ سیار) و یک کلید برای روشن/خاموش کردن چراغ تونلی (چراغ روشنایی چاه) است.
مشخصات ظاهری جعبه رویزیون:
- جنس بدنه: معمولاً از پلاستیک فشرده (ABS) یا ورق فلزی ساخته می‌شود تا در برابر ضربه و شرایط محیطی داخل چاه مقاوم باشد. رنگ آن اغلب زرد، نارنجی یا قرمز است تا به راحتی قابل تشخیص باشد.
- ابعاد: یک جعبه مکعبی یا مستطیلی کوچک و جمع‌وجور است که فضای زیادی روی سقف کابین اشغال نکند.
- اجزای روی جعبه:
- کلید انتخاب حالت (Normal/Revision): یک کلید گردان دو حالته.
- دکمه حرکت بالا (UP): معمولاً با رنگ آبی یا سفید و علامت فلش رو به بالا.
- دکمه حرکت پایین (DOWN): معمولاً با رنگ زرد یا مشکی و علامت فلش رو به پایین.
- دکمه مشترک (COMMON/ENABLE): به رنگ مشکی یا خاکستری.
- دکمه توقف اضطراری: دکمه قارچی بزرگ به رنگ قرمز.
- پریز برق: برای اتصال ابزار برقی.
- کلید روشنایی چاه: یک کلید کوچک برای کنترل لامپ‌های داخل چاه.
- (اختیاری) آژیر یا زنگ خطر: در برخی مدل‌ها برای اعلام خطر یک زنگ نیز وجود دارد.
تمامی این اجزا باید دارای برچسب‌گذاری واضح و قابل فهم باشند.
بخش چهارم: نکات ایمنی و فنی تکمیلی
- تکنسین متخصص: تنها افراد آموزش‌دیده و دارای صلاحیت مجاز به استفاده از حالت رویزیون و جعبه آن هستند. استفاده از آن توسط افراد عادی می‌تواند منجر به حوادث مرگبار شود.
- حفاظ روی سقف کابین: قبل از قرار گرفتن روی سقف کابین، تکنسین باید از وجود و سلامت گاردریل‌ها یا حفاظ‌های ایمنی اطمینان حاصل کند.
- بررسی پیش از ورود: قبل از فعال کردن حالت رویزیون، تکنسین باید مطمئن شود که هیچ فردی داخل کابین یا در مسیر حرکت آن قرار ندارد.
- ارتباط دوطرفه: در صورت وجود تکنسین دوم در موتورخانه یا لابی، باید ارتباط کلامی یا بی‌سیم دائمی بین آن‌ها برقرار باشد.
- آگاهی از موقعیت: تکنسین باید همواره از موقعیت کابین در چاه آگاه باشد تا از برخورد با موانع در بالا (سقف چاه) یا پایین (کف چاهک) جلوگیری کند. سیستم‌های کنترلی مدرن دارای “حد بالا و پایین رویزیون” هستند که از حرکت کابین فراتر از یک محدوده مشخص در این حالت جلوگیری می‌کنند.
- اتصال به تراول کابل: جعبه رویزیون از طریق یک دسته سیم که بخشی از تراول کابل (Travel Cable) است، به تابلو فرمان اصلی متصل می‌شود. سلامت این اتصالات برای عملکرد صحیح جعبه حیاتی است.
نتیجه‌گیری
رویزیون آسانسور یک فرآیند تخصصی و حیاتی برای تضمین ایمنی و کارایی این وسیله پرکاربرد است. حالت رویزیون به عنوان یک مد عملیاتی ایمن و کنترل‌شده، و جعبه رویزیون به عنوان ابزار اصلی تکنسین، نقش اصلی در این عملیات را ایفا می‌کنند. طراحی دقیق و استاندارد این سیستم‌ها به تکنسین اجازه می‌دهد تا با اطمینان خاطر و به دور از خطرات حرکت خودکار آسانسور، وظایف پیچیده بازرسی و تعمیر را در قلب چاه آسانسور به انجام رساند. درک صحیح عملکرد این سیستم‌ها نه تنها برای متخصصان، بلکه برای مدیران ساختمان نیز جهت نظارت بهتر بر قراردادهای سرویس و نگهداری آسانسور، بسیار مفید است.
بدون دیدگاه