در حالی که برق تک فاز پاسخگوی نیازهای روزمره بسیاری از واحدهای مسکونی است، اما با افزایش مصرف، استفاده از تجهیزات پرقدرت مانند آسانسور، پمپ‌های آب، دستگاه‌های صنعتی و کارگاهی، نیاز به انشعاب برق سه فاز به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل می‌شود. برق سه فاز در مقایسه با برق تک فاز، قدرت و پایداری بسیار بیشتری را برای راه‌اندازی الکتروموتورها و تجهیزات سنگین فراهم می‌کند.
این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع و کامل، شما را با تمامی مراحل، شرایط، مدارک مورد نیاز و هزینه‌های مربوط به درخواست و نصب انشعاب برق سه فاز آشنا می‌سازد. پاسخ به این سوال که : چگونه برق سه فاز بگیریم ؟
1. شرایط درخواست برق سه فاز چیست؟
متقاضیان برای دریافت انشعاب برق سه فاز باید مجموعه‌ای از شرایط عمومی و اختصاصی را احراز نمایند. این شرایط تضمین‌کننده آمادگی ملک برای پذیرش انشعاب و استفاده ایمن از آن است.
شرایط عمومی:
- پیشرفت فیزیکی ملک: مهم‌ترین شرط برای آغاز فرآیند درخواست، پیشرفت فیزیکی قابل توجه ملک است. به طور معمول، پیشرفت فیزیکی حداقل 80 درصدی پروژه ساختمانی الزامی است. این بدان معناست که ملک باید در مراحل پایانی ساخت بوده و آماده بهره‌برداری باشد.
- آمادگی برای بهره‌برداری:
- واحدهای مسکونی: باید حداقل دارای یک اتاق، آشپزخانه و سرویس بهداشتی تکمیل شده و آماده سکونت باشد.
- واحدهای تجاری، عمومی و صنعتی: باید کاملاً محصور، ایمن و آماده شروع فعالیت باشند.
- رعایت حریم شبکه: ساخت‌وساز نباید حریم خطوط انتقال و توزیع نیروی برق (فشار ضعیف و فشار قوی) را نقض کرده باشد. این مورد توسط کارشناسان اداره برق به دقت بررسی می‌شود.
- استاندارد آمپراژ: شدت جریان‌های استاندارد برای انشعاب سه فاز فشار ضعیف معمولاً 15 آمپر، 25 آمپر و 32 آمپر است. درخواست‌های با آمپراژ بالاتر (قدرت بیش از 30 کیلووات) تحت شرایط و مقررات متفاوتی بررسی می‌شوند.
شرایط اختصاصی (بر اساس نوع کاربری):
- کشاورزی: داشتن “پروانه بهره‌برداری معتبر” از جهاد کشاورزی یا سازمان آب منطقه‌ای که در آن قدرت انشعاب مورد نیاز ذکر شده باشد، الزامی است.
- صنعتی و معدنی: ارائه “پروانه بهره‌برداری” یا “جواز تأسیس” معتبر از وزارت صنعت، معدن و تجارت یا سازمان‌های صنفی مربوطه ضروری است.
- تجاری: داشتن “پروانه کسب” معتبر از اتحادیه صنفی مربوطه الزامی است.
2. چه افرادی مجاز به دریافت انشعاب برق سه فاز هستند؟
به طور کلی، برق سه فاز برای طیف وسیعی از کاربری‌ها طراحی شده است و محدودیت خاصی برای افراد (حقیقی یا حقوقی) وجود ندارد، مشروط بر اینکه نیاز خود به این نوع انشعاب را اثبات کرده و شرایط لازم را داشته باشند. متقاضیان می‌توانند شامل گروه‌های زیر باشند:
- مالکین واحدهای مسکونی: به خصوص در ساختمان‌های چند طبقه که نیاز به آسانسور، پمپ آب مرکزی، یا سیستم‌های سرمایشی/گرمایشی پرقدرت دارند.
- صاحبان واحدهای تجاری: مانند فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها و مجتمع‌های تجاری که از تجهیزات برودتی و حرارتی صنعتی، بالابر و… استفاده می‌کنند.
- کشاورزان و باغداران: برای راه‌اندازی پمپ‌های آب قدرتمند جهت آبیاری مزارع و باغات.
- صنعتگران و صاحبان کارگاه‌ها: برای تأمین نیروی الکتروموتورها، دستگاه‌های جوشکاری، ماشین‌آلات تولیدی و سایر تجهیزات صنعتی.
- مراکز عمومی و خدماتی: مانند مساجد، مدارس، بیمارستان‌ها، ادارات دولتی و مراکز نظامی.
3. مراکز ثبت نام برق سه فاز کجاست؟
برای ثبت درخواست انشعاب برق سه فاز، متقاضیان می‌توانند از دو طریق اصلی اقدام کنند:
- سامانه آنلاین شرکت توزیع نیروی برق: بهترین و سریع‌ترین روش، مراجعه به وب‌سایت شرکت توزیع نیروی برق استان محل سکونت است. این سامانه‌ها که تحت عنوان “میز خدمت الکترونیک” یا “برق من” شناخته می‌شوند، به متقاضیان اجازه می‌دهند تا درخواست خود را به صورت غیرحضوری ثبت کرده و مدارک را بارگذاری نمایند.
- دفاتر پیشخوان خدمات دولت: متقاضیان می‌توانند با در دست داشتن مدارک لازم، به صورت حضوری به یکی از دفاتر پیشخوان خدمات دولت در نزدیکی محل خود مراجعه کرده و فرآیند ثبت درخواست را از طریق متصدیان مربوطه انجام دهند.
4. مدارک لازم برای درخواست برق سه فاز چیست؟
مدارک مورد نیاز به دو دسته عمومی و اختصاصی (بسته به نوع کاربری) تقسیم می‌شوند. تهیه کامل و بدون نقص این مدارک، فرآیند رسیدگی به درخواست شما را تسریع می‌بخشد.
مدارک عمومی (برای همه کاربری‌ها):
- تصویر واضح از کارت ملی و شناسنامه متقاضی (شخص حقیقی) یا آگهی تأسیس و آخرین تغییرات شرکت (شخص حقوقی).
- تصویر پشت و روی سند مالکیت (تک‌برگ یا دفترچه‌ای به همراه بنچاق محضری). در صورت قولنامه‌ای بودن ملک، ارائه مدارک معتبر دال بر مالکیت و در برخی موارد تعهد محضری الزامی است.
- پروانه ساختمانی یا گواهی پایان کار صادر شده از شهرداری یا دهیاری.
- تکمیل فرم درخواست انشعاب برق.
- آخرین قبض برق (در صورتی که ملک دارای انشعاب تک فاز است و قصد تبدیل آن را دارید).
مدارک اختصاصی (علاوه بر مدارک عمومی):
- کاربری کشاورزی:
- پروانه بهره‌برداری معتبر از جهاد کشاورزی یا سازمان آب منطقه‌ای.
- کاربری صنعتی و معدنی:
- جواز تأسیس، پروانه بهره‌برداری یا گواهی فعالیت صنعتی معتبر.
- نامه درخواست از ارگان مربوطه.
- کاربری تجاری:
- پروانه کسب معتبر از صنف مربوطه.
5. مراحل ثبت نام برق سه فاز چیست؟ چگونه برق سه فاز بگیریم؟
فرآیند دریافت انشعاب برق سه فاز یک مسیر چند مرحله‌ای است که از ثبت درخواست آغاز و به نصب کنتور و وصل شدن برق ختم می‌شود. این مراحل به طور خلاصه به شرح زیر است:
- ثبت درخواست و بارگذاری مدارک: متقاضی از طریق سامانه آنلاین شرکت توزیع برق یا دفاتر پیشخوان، درخواست خود را ثبت و مدارک مورد نیاز را ارائه می‌دهد. پس از ثبت موفق، یک کد پیگیری برای رهگیری مراحل بعدی به متقاضی ارائه می‌شود.
- بررسی اولیه و بازدید کارشناس: کارشناسان اداره برق مدارک بارگذاری شده را بررسی می‌کنند. در صورت تأیید اولیه، یک کارشناس فنی برای بازدید از محل اعزام می‌شود. در این بازدید، مواردی چون صحت اطلاعات، پیشرفت فیزیکی پروژه، رعایت حریم شبکه، امکان‌سنجی فنی واگذاری انشعاب و تعیین محل دقیق نصب کنتور و تابلو برق بررسی می‌شود.
- تهیه گزارش فنی و صدور فیش هزینه: کارشناس بازدید، گزارش فنی خود را تهیه می‌کند. بر اساس این گزارش، هزینه های برقراری انشعاب محاسبه و قرارداد الکترونیکی به همراه فیش‌های پرداختی برای متقاضی صادر می‌شود.
- پرداخت هزینه‌ها: متقاضی موظف است هزینه‌های اعلام شده را از طریق درگاه‌های بانکی مشخص شده پرداخت نماید. این هزینه‌ها شامل حق انشعاب، هزینه لوازم اندازه‌گیری و هزینه نیرورسانی است.
- تهیه و نصب تابلو برق: پس از پرداخت هزینه‌ها، متقاضی باید به یکی از شرکت‌های تابلو‌ساز مورد تأیید اداره برق مراجعه کرده و تابلو برق استاندارد را تهیه و در محل تعیین شده توسط کارشناس نصب نماید. (در برخی پروژه‌ها، اجرای چاه ارت استاندارد نیز الزامی است).
- نصب کنتور و برقراری انشعاب: پس از نصب تابلو و تأیید آن توسط پیمانکار یا کارشناس اداره برق، اکیپ نصب به محل اعزام شده، کنتور سه فاز را نصب کرده و انشعاب برق را برقرار می‌سازد.
6. قیمت انشعاب برق سه فاز چقدر است؟
هزینه برقراری انشعاب برق سه فاز ( به عنوان مثال هزینه برق سه فاز اسانسور ) یک مبلغ ثابت نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد. این هزینه‌ها سالانه توسط وزارت نیرو ابلاغ می‌شوند و برای سال 1403 اعلام شده اند و با توجه به نرخ تورم و هزینه‌های تولید و توزیع، افزایش خواهند یافت.
عوامل اصلی تعیین‌کننده قیمت:
- آمپراژ درخواستی: هزینه انشعاب با افزایش آمپراژ (15، 25، 32 آمپر و بالاتر) به صورت پلکانی افزایش می‌یابد.
- محل ملک (شهری یا روستایی): هزینه‌های انشعاب در مناطق شهری معمولاً بیشتر از مناطق روستایی است.
- نوع کاربری (خانگی، تجاری، صنعتی، کشاورزی): تعرفه برای کاربری‌های غیرخانگی بالاتر است.
- هزینه‌های نیرورسانی: اگر ملک از شبکه موجود فاصله داشته باشد و نیاز به نصب تیر برق، ترانسفورماتور یا کابل‌کشی جدید باشد، این هزینه‌ها (تحت عنوان هزینه سرشکن نیرورسانی) به صورت جداگانه محاسبه و از متقاضی دریافت می‌شود.
- هزینه‌های تجهیزات: شامل هزینه خود کنتور، تابلو برق، کابل‌ها و سایر لوازم جانبی.
قیمت انشعاب برق سه فاز در سال 1403 :
| انشعاب برق سه فاز زیر 30 کیلووات | جمع کل (ریال) | |
|---|---|---|
| شهری | سه فاز 15 آمپر (خانگی و غیر خانگی) | 115,200,000 |
| سه فاز 25 آمپر (خانگی و غیر خانگی) | 192,000,000 | |
| سه فاز 32 آمپر (خانگی و غیر خانگی) | 245,760,000 | |
| روستایی | سه فاز 15 آمپر (خانگی) | 67,200,000 |
| سه فاز 25 آمپر (خانگی) | 144,000,000 | |
| سه فاز 32 آمپر (خانگی) | 197,760,000 | |
توجه : لوازم اندازه گیری بر عهده متقاضی میباشد.
نکته مهم: برای اطلاع از هزینه دقیق، باید پس از ثبت درخواست و بازدید کارشناس، منتظر صدور فیش‌های رسمی از سوی شرکت توزیع برق بمانید.با توجه به نرخ تورم و هزینه‌های تولید و توزیع، این قیمت ها افزایش خواهند یافت
7. نکات تکمیلی و مهم
- معافیت از پرداخت هزینه: برخی گروه‌های خاص مانند خانواده‌های معظم شهدا و ایثارگران، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی و خیرین مسکن‌ساز تحت شرایط خاصی از پرداخت هزینه‌های برقراری انشعاب (تا سقف مشخصی) معاف هستند. برای اطلاع از جزئیات باید به قوانین بودجه سالانه و دستورالعمل‌های وزارت نیرو مراجعه کرد.
- تبدیل انشعاب تک فاز به سه فاز: اگر ملک شما دارای انشعاب تک فاز است، فرآیند تبدیل آن به سه فاز مشابه مراحل درخواست جدید است، با این تفاوت که هزینه جابجایی کنتور نیز به مبالغ پرداختی اضافه می‌شود.
- انشعابات دیماندی (قدرت بالا): برای درخواست‌های با قدرت بیش از 30 کیلووات (مثلاً 50 آمپر سه فاز به بالا)، مقررات متفاوت است. در این موارد، ممکن است متقاضی ملزم به واگذاری زمین برای احداث پست برق یا پرداخت هزینه‌های سنگین توسعه شبکه شود.
- مشاوره با متخصص: پیش از هر اقدامی، به خصوص برای پروژه‌های بزرگ صنعتی و تجاری، مشورت با یک مهندس برق یا مشاور تأسیسات برای برآورد دقیق بار مصرفی و انتخاب آمپراژ مناسب، اکیداً توصیه می‌شود.
امیدواریم این راهنما اطلاعات جامعی را برای طی کردن موفقیت‌آمیز فرآیند ثبت نام و دریافت انشعاب برق سه فاز در اختیار شما قرار داده باشد.
بدون دیدگاه