در این مطلب سعی داریم تا اصطلاحات صنعت پله برقی و آسانسور به انگلیسی و فارسی بیان شود. امیدواریم این مطلب برای شما سودمند باشد. این فهرست به چند بخش اصلی تقسیم شده است تا دسترسی به اطلاعات آسان‌تر باشد:
۱. اصطلاحات عمومی و کلیدی آسانسور
۲. اجزای اصلی آسانسور (مکانیکی و الکتریکی)
۳. انواع آسانسور
۴. اصطلاحات و اجزای پله برقی و پیاده‌روی متحرک
۵. اصطلاحات مرتبط با ایمنی و استانداردها
۱. اصطلاحات عمومی و کلیدی آسانسور (General & Key Elevator Terminology)
این بخش شامل مفاهیم پایه‌ای و پرکاربرد در صنعت آسانسور است.
| اصطلاح فارسی (Farsi) |
معادل انگلیسی (English) |
توضیحات |
| آسانسور |
Elevator (در انگلیسی آمریکایی), Lift (در انگلیسی بریتانیایی) |
وسیله‌ای برای جابجایی عمودی افراد یا بار بین طبقات ساختمان. |
| چاه آسانسور / چاهک |
Hoistway / Shaft |
فضای عمودی که کابین، وزنه‌های تعادل و سایر تجهیزات در آن حرکت می‌کنند. |
| موتورخانه |
Machine Room (MR) |
اتاقی (معمولاً در بالا یا پایین چاه) که ماشین‌آلات آسانسور در آن قرار دارد. |
| آسانسور بدون موتورخانه |
Machine-Room-Less (MRL) |
نوعی آسانسور که موتور و تجهیزات آن در داخل چاه نصب شده و نیاز به موتورخانه جداگانه ندارد. |
| کابین |
Car / Cabin |
اتاقکی که مسافران یا بار در آن قرار می‌گیرند. |
| ظرفیت |
Capacity / Rated Load |
حداکثر بار مجاز (به کیلوگرم یا تعداد نفر) که آسانسور می‌تواند حمل کند. |
| سرعت نامی |
Rated Speed |
سرعت حرکت کابین در شرایط کارکرد عادی (متر بر ثانیه). |
| توقف / ایستگاه |
Stop / Landing |
هر طبقه‌ای که آسانسور در آن توقف می‌کند. |
| کف چاهک |
Pit |
بخش پایینی چاه آسانسور، پایین‌تر از کف پایین‌ترین طبقه. |
| بالاسری / اورهد |
Overhead |
فاصله عمودی از کف بالاترین طبقه تا زیر سقف چاه آسانسور. |
| تراز طبقه |
Leveling |
هم‌سطح شدن دقیق کف کابین با کف طبقه در هنگام توقف. |
| سرویس و نگهداری |
Maintenance |
بازرسی، تعمیرات و اقدامات پیشگیرانه برای حفظ عملکرد صحیح و ایمن آسانسور. |
| ترافیک آسانسور |
Elevator Traffic |
الگوی جابجایی مسافران در یک ساختمان (مانند ساعات اوج). |
| سیستم فراخوانی |
Call System |
سیستمی که به کاربر اجازه می‌دهد آسانسور را به طبقه خود احضار کند. |
۲. اجزای اصلی آسانسور (مکانیکی و الکتریکی) (Main Elevator Components)
الف) اجزای داخل چاه و موتورخانه (Hoistway & Machine Room Components)
| قطعه فارسی |
معادل انگلیسی |
توضیحات |
| موتور کششی (موتور گیربکس/گیرلس) |
Traction Machine (Geared/Gearless) |
قلب سیستم آسانسور که نیروی لازم برای حرکت کابین را از طریق سیم بکسل‌ها تأمین می‌کند. |
| فلکه کششی |
Traction Sheave / Drive Sheave |
چرخ شیارداری که سیم بکسل‌ها روی آن قرار گرفته و با چرخش آن، کابین حرکت می‌کند. |
| وزنه تعادل |
Counterweight |
مجموعه‌ای از وزنه‌ها که به وسیله سیم بکسل به کابین متصل است و وزن کابین و بخشی از ظرفیت آن را متعادل می‌کند. |
| سیم بکسل |
Hoist Rope / Steel Wire Rope |
کابل‌های فولادی که کابین و وزنه تعادل را به هم متصل کرده و از روی فلکه کششی عبور می‌کنند. |
| ریل راهنما |
Guide Rail |
پروفیل‌های فولادی T شکل که در طرفین چاه نصب شده و کابین و وزنه تعادل را در مسیر مستقیم هدایت می‌کنند. |
| کفشک راهنما |
Guide Shoe |
قطعاتی که روی کابین و وزنه تعادل نصب شده و روی ریل‌های راهنما می‌لغزند یا می‌غلتند. |
| تابلو فرمان |
Controller / Control Panel |
مغز الکترونیکی آسانسور که تمام عملکردها، درخواست‌ها و سیستم‌های ایمنی را کنترل می‌کند. |
| گاورنر (کنترل کننده سرعت) |
Governor / Overspeed Governor |
یک سیستم ایمنی مکانیکی که در صورت افزایش سرعت کابین از حد مجاز، ترمز ایمنی را فعال می‌کند. |
| ترمز ایمنی (پاراشوت) |
Safety Gear / Parachute |
مکانیزم ترمز اضطراری که روی چهارچوب کابین نصب شده و در صورت فعال شدن توسط گاورنر، کابین را روی ریل‌ها قفل می‌کند. |
| ضربه گیر (بافر) |
Buffer |
وسیله‌ای در کف چاهک که برای متوقف کردن نرم کابین یا وزنه تعادل در صورت عبور از پایین‌ترین طبقه طراحی شده است. |
| زنجیر جبران |
Compensating Chain / Rope |
زنجیر یا طنابی که برای جبران وزن متغیر سیم بکسل‌ها در ساختمان‌های بلند استفاده می‌شود. |
| اینورتر / درایو فرکانس متغیر (3VF) |
Inverter / Variable Voltage Variable Frequency (VVVF) Drive |
دستگاهی الکترونیکی که سرعت موتور را برای شروع، حرکت و توقف نرم کابین کنترل می‌کند. |
ب) اجزای کابین و طبقات (Car & Landing Components)
| قطعه فارسی |
معادل انگلیسی |
توضیحات |
| درب طبقه |
Landing Door / Hoistway Door |
دربی که در هر طبقه برای دسترسی به چاه آسانسور نصب می‌شود. |
| درب کابین |
Car Door |
دربی که روی خود کابین نصب شده و همراه با آن حرکت می‌کند. |
| مکانیزم درب (سردرب) |
Door Operator / Door Drive |
موتوری که روی کابین نصب شده و مسئول باز و بسته کردن درب کابین و درب طبقه است. |
| قفل درب طبقه |
Door Lock / Interlock |
قفل الکترومکانیکی که مانع از باز شدن درب طبقه می‌شود، مگر اینکه کابین در آن طبقه حضور داشته باشد. |
| کمان دربازکن |
Retiring Cam |
قطعه‌ای روی مکانیزم درب کابین که قفل درب طبقه را برای باز شدن آزاد می‌کند. |
| شستی احضار طبقه |
Landing Call Button / Hall Call Button |
دکمه‌ای در طبقات برای احضار آسانسور. |
| پنل عملیات کابین (شستی داخلی) |
Car Operating Panel (COP) |
پنلی داخل کابین شامل دکمه‌های انتخاب طبقه، دکمه باز/بسته کردن درب و زنگ خطر. |
| نشانگر موقعیت کابین |
Car Position Indicator (CPI) |
نمایشگری در داخل کابین و طبقات که موقعیت فعلی و جهت حرکت آسانسور را نشان می‌دهد. |
| چشم الکترونیکی (فتوسل) |
Photocell / Light Curtain / Safety Edge |
سنسور نوری در ورودی کابین که در صورت وجود مانع، از بسته شدن درب جلوگیری می‌کند. |
| یوک کابین / چهارچوب کابین |
Car Frame / Car Sling |
قاب فلزی که کابین را در بر گرفته و به سیم بکسل‌ها، کفشک‌ها و ترمز ایمنی متصل است. |
| روشنایی اضطراری |
Emergency Lighting |
سیستمی که در صورت قطع برق، روشنایی داخل کابین را تأمین می‌کند. |
| زنگ خطر / آلارم |
Alarm Bell / Emergency Alarm |
دکمه و زنگی برای درخواست کمک در مواقع اضطراری. |
| سیستم نجات اضطراری (Blackout) |
Automatic Rescue Device (ARD) |
سیستمی که در زمان قطع برق، کابین را به نزدیک‌ترین طبقه رسانده و درب‌ها را باز می‌کند. |
۳. انواع آسانسور (Types of Elevators)
| نوع آسانسور (فارسی) |
معادل انگلیسی |
توضیحات |
| آسانسور کششی |
Traction Elevator |
رایج‌ترین نوع آسانسور که با استفاده از موتور کششی و سیم بکسل کار می‌کند. |
| آسانسور هیدرولیک |
Hydraulic Elevator |
آسانسوری که با فشار روغن و یک جک هیدرولیک، کابین را به سمت بالا حرکت می‌دهد. برای ساختمان‌های کم‌ارتفاع مناسب است. |
| آسانسور مسافربری |
Passenger Elevator |
طراحی شده برای حمل و نقل افراد. |
| آسانسور باری |
Freight Elevator / Goods Lift |
طراحی شده برای حمل بار، با دیواره‌های مقاوم و ظرفیت بالا. |
| آسانسور بیمارستانی (تخت‌بر) |
Hospital Elevator / Bed Lift |
دارای ابعاد بزرگ برای حمل تخت بیمار و تجهیزات پزشکی. |
| آسانسور خودروبر |
Car Elevator / Vehicle Lift |
برای جابجایی خودرو بین طبقات پارکینگ. |
| آسانسور پانوراما (شیشه‌ای) |
Panoramic Elevator / Observation Elevator |
دارای یک یا چند دیواره شیشه‌ای برای مشاهده منظره بیرون. |
| آسانسور خانگی (هوم لیفت) |
Home Lift / Residential Elevator |
آسانسورهای کوچک و کم‌سرعت برای استفاده در منازل شخصی. |
| آسانسور دوطبقه (دابل دک) |
Double-Deck Elevator |
آسانسوری با دو کابین روی هم که به طور همزمان به دو طبقه متوالی سرویس‌دهی می‌کند. |
۴. اصطلاحات و اجزای پله برقی و پیاده‌روی متحرک (Escalator & Moving Walk Terminology)
| اصطلاح/قطعه فارسی |
معادل انگلیسی |
توضیحات |
| پله برقی |
Escalator |
راه پله متحرکی برای جابجایی افراد بین طبقات. |
| پیاده‌روی متحرک |
Moving Walk / Travelator |
سطحی متحرک و مسطح (یا با شیب کم) برای جابجایی افراد و چرخ‌دستی‌ها در مسافت‌های طولانی (مانند فرودگاه). |
| پله / استپ |
Step |
سکوهای افقی که مسافران روی آن می‌ایستند. |
| دستگیره / هندریل |
Handrail |
نوار متحرکی که با سرعت پله‌ها حرکت می‌کند تا مسافران تعادل خود را حفظ کنند. |
| صفحه شانه (کامپلیت) |
Comb Plate |
صفحه‌ای دندانه‌دار در ابتدا و انتهای پله برقی که از گیر کردن اشیاء بین پله‌ها و سکوی ثابت جلوگیری می‌کند. |
| سکوی فرود (بالا و پایین) |
Landing Platform (Top & Bottom) |
ناحیه ثابت در ابتدا و انتهای پله برقی. |
| خرپا / استراکچر اصلی |
Truss |
سازه فلزی اصلی که تمام قطعات پله برقی را در خود جای داده است. |
| موتور و گیربکس |
Drive Machine / Motor & Gearbox |
سیستم محرکه که نیروی لازم برای حرکت زنجیر پله‌ها و دستگیره را فراهم می‌کند. |
| زنجیر پله |
Step Chain |
زنجیرهایی که پله‌ها به آن متصل هستند و توسط موتور به حرکت در می‌آیند. |
| دامنه‌پوش / اسکرتینگ |
Skirt Panel |
صفحات ثابتی که در دو طرف پله‌ها قرار دارند. |
| برس ایمنی اسکرتینگ |
Skirt Brush / Skirt Deflector Brush |
برس‌هایی که در لبه پایینی اسکرتینگ نصب می‌شوند تا از گیر کردن کفش یا لباس جلوگیری کنند. |
| دکمه توقف اضطراری |
Emergency Stop Button |
دکمه‌ای (معمولاً قرمز رنگ) در بالا و پایین پله برقی برای توقف فوری آن در مواقع خطر. |
| شیب |
Inclination |
زاویه پله برقی نسبت به سطح افق (معمولاً ۳۰ یا ۳۵ درجه). |
| نرده شیشه‌ای |
Balustrade |
دیواره‌های جانبی پله برقی (معمولاً شیشه‌ای) که دستگیره روی آن قرار دارد. |
| پالت (در پیاده‌روی متحرک) |
Pallet |
معادل “پله” در پیاده‌روی متحرک؛ صفحات فلزی مسطح که سطح متحرک را تشکیل می‌دهند. |
۵. اصطلاحات مرتبط با ایمنی و استانداردها (Safety & Standards Terminology)
| اصطلاح فارسی |
معادل انگلیسی |
توضیحات |
| استاندارد ملی ایران |
Iranian National Standard (ISIRI) |
مجموعه مقررات و الزامات فنی برای طراحی، نصب و نگهداری آسانسور در ایران. |
| استاندارد اروپایی EN 81 |
EN 81 (European Norm 81) |
مهم‌ترین و جامع‌ترین استاندارد ایمنی برای آسانسورها و پله‌های برقی در اروپا و بسیاری از نقاط جهان. |
| بازرسی فنی |
Technical Inspection |
فرآیند بررسی و تأیید انطباق آسانسور با استانداردها توسط یک شرکت بازرسی معتبر. |
| گواهی استاندارد |
Standard Certificate / Certificate of Conformity |
مدرکی که پس از بازرسی موفقیت‌آمیز صادر شده و ایمنی آسانسور را تأیید می‌کند. |
| بار آزمون استاتیک |
Static Load Test |
آزمونی که در آن باری بیشتر از ظرفیت نامی (مثلاً ۱۲۵٪) در کابین قرار داده می‌شود تا استحکام اجزا بررسی شود. |
| بار آزمون دینامیک |
Dynamic Load Test |
آزمونی برای بررسی عملکرد سیستم ترمز و ایمنی در حین حرکت با ظرفیت نامی. |
| ایمنی ذاتی / خطاناپذیر |
Fail-Safe |
اصلی در طراحی سیستم‌های ایمنی که در صورت خرابی یک قطعه، سیستم به حالت ایمن در می‌آید (مثلاً ترمزها در حالت عادی بسته هستند). |
امیدواریم این لیست جامع و کامل برای شما مفید واقع شود. این مجموعه تقریباً تمامی اصطلاحات و قطعات مهم در صنعت آسانسور و پله برقی را پوشش می‌دهد.
بدون دیدگاه